...członkami rodziny. Nie tylko ludzkiej, ale przede wszystkim tej złożonej z innych zwierząt, współżyjących na naszym wspólnym skrawku ziemi.
Najpierw była to ukochana suczka Lucjana - Cizia vel Masza. Owczarek niemiecki bez ogona. Była z Lucjanem od szczenięcia - ktoś mu ją zostawił na tydzień, ale nigdy po nią nie wrócił. Przez pierwszy miesiąc nie wychodziła z samochodu, bo uważała, że rozumni ludzie, a za takich nas miała, nie pozostaną dłużej w tak strasznym miejscu. Masza była niezwykle inteligentna, ruchliwa, sprytna i chętnie się uczyła.
Mieszkała z nami do końca swych dni. Zmarła na raka sutka. Jej odejście było dla nas wielką traumą.

Wystarczyło zwołać: kawa! i już była gotowa.

Wkrótce po naszym osiedleniu się tutaj, dołączył do nas Dingo, pies sąsiadów. Tak się zakochał w Maszy, że swoich dobrych właścicieli porzucił z dnia na dzień i przesiedlił się do nas na zawsze.
Dingo był przeciwieństwem Maszy. Flegmatyczny, ociężały i z pewnym trudem kojarzący, ale rozważny, wierny i oddany. Bez hauknięcia tolerował zwariowaną, niewdzięczną i nadpobudliwą żonę. Wybaczał jej też liczne ciąże mnogie i pałętające się potem po domu szczenięta.
Był jej tak oddany i tak od niej uzależniony, że kiedy poszlismy z nią do weterynarza, a on spostrzegł, że jej nie ma w domu, gotów był wyskoczyć z drugiego piętra przez okno. Bez niej nie radził sobie mentalnie.

Potomkowie Maszy i Dinga byli bardzo ładni i tylko jeden trafił się niemal bez ogona. Był potężny, miał gęste, długie futro i ten brak ogona w niczym mu nie przeszkadzał. Wszystkie znalazły kochających je właścicieli.
Masza i Dingo byli nierozłączni i dożyli razem późnej psiej starości. Masza odeszła pierwsza, a wkrótce za nią zrozpaczony Dingo.

Kiedy zmarł mój stryj, mieszkający w Kowalowie Dolnym, zabraliśmy jego psa. A raczej to pies się zabrał do nas. Jeździliśmy go karmić, ale jemu pilnowanie pustego podwórka nie podobało się ani trochę, więc pewnego dnia pobiegł za naszym samochodem. Otwarliśmy drzwi, a on wskoczył, jakby cełe życie właśnie tak się przemieszczał.
Miał na imię Cygan. Bardzo go lubiliśmy. Obawialiśmy się, że ucieknie, ale jemu to do głowy nawet nie przyszło. Uważał się za głównego stróża. Pech chciał, że dokładnie tak samo rozumował Dingo, jaki też dopiero co u nas zamieszkał. Dochodziło do bitew i starć takich, że ściany poznaczone były krwią, a psi dżentelmeni tygodniami chodzili z pogryzionymi uszami, zwisającymi łapami i wydartą sierścią.

Po śmierci Maszy i Dinga podwórko opustoszało. Wzięliśmy więc ze schroniska psa, jaki wydał nam się kopią Maszy. Nazwaliśmy go Azor.
Przez pierwsze dni zachowywał się jak psi anioł. Po kilku dniach zaczęły znikać kury. Zauważyliśmy, że nasz Azorek ma w pysku pierze. Próba odgrodzenia kur niczego nie dała - był tak zwinny i zdeterminowany, że przeskakiwał każde ogrodzenie. Kaganiec zrzucał jednym ruchem pyska. Co gorsze, łowił też kury sąsiadów.

Mimo tego był sympatycznym, towarzyskim i przywiązanym psiakiem. Ale nie nadawał się na wieś. Pojechał do naszych przyjaciół mieszkających w podwarszawskim nowoczesnym osiedlu, gdzie nie ma kur, a domostwa wyglądają jak twierdze. Tam nie miał już potrzeby uciekać z obejścia. Okazał się bardzo dobrym stróżem.

Nie lubiła też towarzystwa innych psów. Wyjątkiem był Laki.

Pewnego dnia wolontariusze przywieźli do nas sukę z rozciętą głową i poszarpaną skórą. Ledwie trzymała się na nogach. Kilka dni leżała w upale, ranna, na brzegu drogi. Nie wiadomo, czy potrąciło ją auto, czy ktoś usiłował ją zabić, bo czaszkę miała rozpłataną idealnie pośrodku. Chuda, z żebrami widocznymi przez skórę. Cierpiała, choć była już po operacji. Miała opatrzone rany, ale szansa, że wyzdrowieje, była nikła. Stworzyliśmy jej warunki, by wydobrzała. I tak się stało.
Była z nami 7 lat. Zmarła na nowotwór.

Jego opiekunowie obawiali się, że nie zechcę go adoptować, bo jest brzydki. A mnie wydał się on bardzo miły i serdeczny. Od razu przypadliśmy sobie do serca. Nazwałam go Pipek. Wyraźnie się ucieszył, że ma dom i kogoś, kto drapie go za uchem. Po pierwszej kąpieli pozwoliłam mu ogrzać się na kanapie i był to wyraźnie najpiękniejszy dzień w jego życiu. Nie było siły, by go stamtąd ruszyć. Potem było to jego ulubione miejsce. Nic dziwnego, miał króciutką, rzadką sierść i wszędzie marzł.

To nieszczęście także przyjechało do nas ze schroniska. Biednego schroniska. Stary, chory i kompletnie głuchy Bary rezydował dotąd w niewielkiej klatce z dwoma młodymi sporymi kundlami. One właściwie cały czas na nim leżały i nie dopuszczały go do jedzenia. Ponieważ nie miał zębów, długo przeżuwał, ale po jednym jego kęsie miska była pusta.
Miał mieć u nas dożywocie. Dostał kołdrę na werandzie (bo za nic w świecie nie chciał wejść do domu), a kiedy rozłożył się na niej wygodnie, zapewne po raz pierwszy od wielu lat, spał blisko dobę. Miał tę wspaniałą zaletę, że załatwiał się zawsze w tym samym miejscu - w najdalszym kątku ogrodu.
Kiedy nie leżał, chodził tam i z powrotem. Bez celu i sensu. Potem zaczął cierpieć (miał guza za uchem) i nie był w stanie już ani chodzić ani jeść, więc uśpiliśmy go. Biedak, choć późną starość miał dobrą. Ale do nikogo z nas się nie przywiązał. Nie zauważał nas.

Okazaliśmy mu wiele serca, ale i tak nie pozbył się paraliżującego lęku. Bał się mioteł, patyków, tyczek, narzędzi. Uciekał też przed mężczyznami, nawet domownikami. Ktoś z patykiem w ręcy był jego największym wrogiem. Bał się też burzy i wyczuwał ją z dala. Wtedy wyrywał z futryn drzwi i chował się pod łóżko.
Wkrótce wyjaśnił się powód, z jakiego mógł być bity. Był myśliwym... Porywał o zmroku kaczki, kury, co napotkał. Dusił a następnie zakopywał. Ze strachu nie polował w dzień, więc drób domowy spacerował bez stresu, ale kiedy ktoś zapomniał zamknąć zagrodę na noc, Laki mógł wydusić kilka sztuk. Ale ten jego paniczny lęk wykluczał jakąkolwiek pracę z nim.

Mieszkały też z nami psy cudze. Kiedy osiedlił się w Moczydle Grzegorz, zabrał też do nas swoje psy - Solusia i Natkę. Mieliśmy już wtedy razem pięć psów. Nakarmienie tej sfory było wyczynem, ale dawaliśmy radę. Solo był psem nad wyraz spokojnym i flegmatycznym. Wszystko docierało do niego z lekkim opóźnieniem, ale nawet kiedy dotarło, miał to gdzieś. Po jakimś czasie wróciły do swego domu.